Pluton hələ də sirlərini qoruyur.
Günəş Sistemi’ndə
Neptun’dan sonra gələn kiçik planet Pluton’un Charon, Nix, Hydra, S/2011 və
S/2012 P1 peyklərindən başqa beş peyki də ola biləcəyi iddia edilir. NASA tərəfindən
həyata keçirilən simulyasiyada 2015-ci ilin 14 iyulunda Pluton-Charon sisteminə
girməyi gözlənilən New Horizons kosmik gəmisinin iki göy cismi əhatələyən
asteroidlə dolu bir sahədə daxil olacağı görülüb.
Yeni simulyasiya,
bugünə qədər Hubble Kosmik Teleskop’u ilə kəşf edilən bu peyklər dörd peykdən
uzaqda qalan, orbitləri daha böyük olan yeni peyklər olacağı iddia edilir.
Peyklərin indiyə qədər kəşf edilməməsinin səbəbləri çox sönük və kiçik
olmaları, Hubble’ın görüş məsafəsindən uzaqda qalmaları ola bilər.
Kəşf ediləcək çox şey var
Discovery News’ın xəbərinə görə
Utah Universiteti’ndən Benjamin Bromley və Harvard Astrofizika Mərkəzi’ndən Scott
Keyon’un həyata keçirdiyi simulyasiya, New Horizons’ın Plutonun orbitindən keçməsi
üçün birdən çox variant düşünülməsi gərək olduğu fikrini müdafiə edir.
Problem odur ki, Pluton və
Charonu əhatə edən bölgəyə girən vaxt bir asteroid və ya buzdan bir meteroitlə
toqquşma zamanı saatda 57 min km sürətlə irəliləyən New Horizons Yer Kürəsinə
məlumat göndərmədən yox olacaq.
Digər tərəfdən, Pluton-Charon
sistemində kəşf ediləcək çox sirr var. Ay’ın kütləsi Ye’rin kütləsinin yüzdə
birinə bərabərdir. Amma Charon’un kütləsi Pluton’un kütləsinin yüzdə 12sinə bərabərdir.
Bu səbəbdən Yer’lə Ay arasındakı ağırlıq mərkəzi Yerin diametrinin daxilində
qalarkən, Pluton və Charon ortaq ağırlıq mərkəzinin ətrafında fırlanır və
"cüt ulduz" olaraq adlandırılır.
Bundan əlavə, Pluton’un son dərəcə
dağınıq geologiyasının səbəbi nədir? Astronomlar kiçik planetin Yupiter’in bir
çox peykində olduğu kimi qaz və tozdan ibarət kosmik diskdən ibarət olabiləcəyini düşünürlər.
Yeni bir nəzəriyyə
ABŞın Boulder Universiteti’ndən
Robin Canup daha maraqlı olan bir nəzəriyyə iddia edir. Canup’un fikrincə,
Pluton əvvəllər Günəş Sistemi’ndəki planetlərdən uzaqda qalan Kuiper qurşağı
hissələrindən biri ilə toqquşub.
Onun hazırladığı simulyasiyaya
görə,toqquşmada kütləsi planetinə nisbətən daha böyük olan bir peyk yarandı.
Üstəlik, spiral bir kosmik dağıntı iki kosmik cismin ətrafında bir halqa əmələ
gətirdi.
Simulyasiya toqquşmadan sonrakı
10 ildə halqanın daha da böyüdüyünü, 100 min il içində isə halqadan saçılan
birneçə kilometr diametrindəki cisimlər qarşılarına çıxan toz parçalarını da cəzb
edərək çox kiçik peyklərə çevrildiyini göstərib.
Astronomlar ilk əvvəl 1978-ci ildə
Charon’u kəşf etmişdi. Növbə ilə 2011 və 2012-ci illərdə kəşf edilən S/2011 P 1
ve S/2012 P 1 peyklərinə isə Cerberus və Vulcan adlarının verilməsinə qərar
verildi. Beynəlxalq Astronomiya Birliyi (IAU) hələ rəsmi olaraq peyklərin adını
açıqlamayıb.
-LabRat[c573]
Mənbə: NTVBİLİM
-LabRat[c573]
Mənbə: NTVBİLİM
0 comments: